موجود
|
در اين تحقيق به دنبال بيان معناي احترام به همسر، شرايط لازم، موانع، نمونهها و شيوههاي احترام براي هر يك از زن و شوهر نسبت به يكديگر و آثار آن است. هدف از اين پژوهش، يافتن بهترين راهكار براي ثبات و پايداري زندگي، آرامش و نشاط اعضاي خانواده، تامين مطالبات اعضا، رفع نيازمنديها در ابعاد مادي و معنوي و پيدا كردن سعادت و خوشبختي است. روش تحقيق پژوهش، تحليلي و توصيفي است كه بر دادههاي ديني و روانشناختي مبتني است. يافتههاي اصلي اين تحقيق، ضرورت توجه به تفاوتها و ويژگيهاي شخصيتي زن و مرد، توجه به سليقهها و برداشتهاي هر يك از زن و شوهر از رفتار يكديگر و شناخت نمونهها و مصاديق گوناگون احترام به همسر است.
كليد واژهها: مدل احترام، خانواده، همسران، زندگي مشترك، مديريت خانواده.
شناخت جايگاه هر يك از زن و شوهر در زندگي مشترك، حقوقي كه هر يك بر ديگري دارند و فضايلي كه براي آنان مطرح است، معناي احترام به همسر را مشخص ميسازد. در اين زمينه، كتابهاي اخلاقي از جمله «محجةالبيضاء» نوشته مرحوم فيض كاشاني، «جامع السعادات» نوشته مرحوم ملامهدي نراقي و «معراج السعاده» اثر مرحوم ملا احمد نراقي و ساير كتابهاي اخلاقي به نمونههايي از احترام به همسر اشاره كردهاند.
يكي از عوامل مهم براي همزيستي مسالمت آميز و آرامش در زندگي، حفظ حرمت يكديگر است. احترام به مؤمن به طور عام، زمينهاي مناسب براي سازگاري در زندگي اجتماعي است. در روايتي، امام صادق(ع) ميفرمايد: «المؤمن اعظم حرمةً من الكعبة؛ احترام مؤمن از احترام كعبه بيشتر است».1 بر اين اساس، بياحترامي به مؤمن از بياحترامي نسبت به كعبه ناپسندتر است. به قدري اين مسئله از اهمّيّت برخورداراست كه بدن فاقد روح مؤمن را نيز بايد احترام كرد؛ چرا كه روزگاري اين بدن با روح يك مؤمن ارتباط داشته است. گرچه اكنون بيجان بر زمين افتاده است. امام رضا(ع) ميفرمايد: «كان ابي يقول انّ حرمة بدن المؤمن ميّتا كحرمته حيّا؛ پدرم امام كاظم(ع) ميفرمود: احترام بدن مؤمن پس از مرگ همانند احترام آن در زمان حيات است».2
سؤالاتي كه در اين زمينه مطرح ميشود، عبارت است از: چه شاخصهايي براي احترام وجود دارد؟ آيا مدل احترام مرد به زن، با مدل احترام زن به مرد تفاوت ميكند؟ آيا در رفتارهاي حاكي از احترام، بايد به برداشت فرد از رفتار توجه كرد؟ يا اساساً احترام به انگيزة صاحب رفتار مربوط است و برداشت شخص مورد احترام نقش چنداني در انتخاب رفتار ندارد؟ و بالاخره، اينكه رفتارهاي همراه با احترام چه تأثيري در زندگي دارد؟
اولين نكتهاي كه بايد مورد توجه قرار گيرد؛ تفاوتهايي است كه ميان زن و مرد وجود دارد. اين تفاوتها ميتواند در رفتارهاي انتخابي، تاثير آن و برداشت شخص مقابل اثر مستقيم داشته باشد. در اين تحقيق، ابتدا به تفاوتهاي زن ومرد اشاره، سپس، به نوع احترام از زن و شوهر نسبت به يكديگر و آثار آن ميپردازيم.
براي آنكه به همسر خود احترام بگذاريم، ابتدا بايد روحيّات و مطالبات او را در نظر بگيريم. دنياي او را درك كنيم و بفهميم چه رفتاري از ما براي او نماد احترام محسوب ميشود. حالتهاي متفاوتي كه هر يك از زن و شوهر دارا هستند، نوع رفتار مورد انتظار را تعيين ميكند. در اين قسمت، به شيوههاي متفاوت ابراز احترام همسران نسبت به يكديگر اشاره ميكنيم:
1. دنياي مردان استدلالي و دنياي زنان احساسي و عاطفي است. زن بيشتر نيازهاي احساسي خود را ميبيند.3 راز صميميت ميان آنان اين است كه همديگر را درك كنند و اين تفاوت در ديدگاه را بپذيرند. بنابراين، پذيرش دنياي متفاوت همسران روشي براي احترام به يكديگر است.
2. مردان به هنگام سختي و فشار دوست دارند به درون خود بروند و مشكلات را در عالم ذهن خود حل كنند. امّا زنان وقتي دچار مشكل و گرفتاري ميشوند، دوست دارند حرف بزنند. پس، هرگاه مرد مشكلي دارد يا مسئلهاي برايش پيش آمده است، به او فرصت دهيم زماني را در تنهايي خودش باشد. اما زماني كه زن احساس ناراحتي ميكند يا نگراني دارد، مرد به او فرصت دهد حرفهايش را بزند. زن ميخواهد درباره دغدغههاي فكري خويش حرف بزند و مرد بنا به طبع مردانه خويش ميخواهد راهحل ارائه كند. زنان در حقيقت با حرف زدن صميمي ميشوند و بُعد زنانه خود را تقويت ميكنند. بنابراين، احترام به آنان آنجا نمود ميكند كه فرصتي در اختيارشان قرار دهيم تا حرف بزنند. درخواست زن اين است كه مرد به حرفهايش گوش دهد.4
3. زنان دوست دارند وقتي با گرفتاري و مشكل رو به رو ميشوند، علاوه بر حرف زدن، كسي را پيدا كنند كه سنگ صبورشان باشد و به حرفهايشان به صورت فعّال گوش كند. مردان نيز دوست دارند وقتي به عالم درون ذهن خود پناه ميبرند، كسي خلوت آنان را بر هم نزند. گوش كردن فعّال به سخن زنان، از سوي مردان و راحت گذاردن مردان در خلوتگاه ذهنيشان از سوي زنان احترام متقابل به حساب ميآيد. گوش كردن فعال در تكنيكهاي مشاوره به «هنر خوب شنيدن» موسوم است.5 خوب گوش دادن محبت همسر را به دنبال ميآورد،.6
احترام به همسر و خانواده اش و نقش آن در زندگي مشترك: | 14صفحه |